روان کننده پلیمر و پلاستیک

روان کننده یا  Lubricant از مهم ترین افزودنی مورد استفاده در صنایع پلیمری هستند. روان کننده‌های در اکثر پلیمرها کاربرد دارند از مهم ترین پلیمر و پلاستیک‌هایی که روان کننده در آنها کاربرد دارد می‌توان به پی وی سی، پلی پروپیلن، پلی استایرن، پلی اتیلن، پلی آمید، پلاستیک ABS، پلاستیک PMMA اشاره کرد. روان کننده در لاستیک‌های مختلف از جمله لاستیک NBR  ، EPDM، لاستیک CR  و ... کاربرد دارند. روان کننده پی وی سی از اهمیت ویژه برخوردار است به شکلی که تقریبا نیمی از گریدهای تجاری موجود در بازار برای مصرف در این صنعت تولید شده اند. روان کننده پی وی سی در مقاله اختصاصی بررسی شده است.

 

 

روان کننده بر پایه اسید چرب

گروه های بسیار قطبی کربوکسیلیک با دو ملوکول هیروکربن پیوند هیدروژنه تشکیل می دهند که در این صورت ، زنجیره های هیدروکربن دوتایی خواهد شد. در پلاستیک های قطبی این کار موجب می شود تا روان کنندگی درونی و بیرونی،بهتر انجام پذیرد.

اسید لوریک(خالص)

اسید میریستیک ( خالص)

اسید پالمتیک

اسید استئاریک

۱۲-هیدروکسی اسیداستئاریک

اسید آراچیک

اسید بهنیک

اسید مونتانیک

واکس پلی اتیلن اکسید شده

 

روان کننده بر پایه استر اسید چرب

 کاربرد این روان کننده به میزان حلالیت و قطبی بودن بستگی دارد. استر اسیدهای کربوکسیلیک، از سازگاری، نقطه ذوب و گرانروی مذاب فراوان برخوردارند.

اتیل استئارت

n-بوتیل استئارات

ایزو-بوتیل استئارات

ایزواکتیل استئارات

ایزو -تری دسیل استئارات

ستیل پالمیتات

 

 

 

روان کننده بر پایه نمک اسید چرب

اسیدهای با وزن ملوکولی کمتر، تنها در مواردی که درجه حرارت فرایند کم باشد، مورد استفاده قرار می گیرند. اسیداستئاریک، از عمده ترین روان کننده های مورد مصرف در آمیزه پی وی سی می باشد و کاربردهای گوناگون دارد. نمک های فلزی، افزون بر روان کنندگی، نقش اسیدهای پایدار کننده و جداکننده از قالب  را نیز دارند.

استئارات کلسیم

استئارات روی

استئارات سرب

مونتانات کلسیم

 

روان کننده بر پایه آمید اسید چرب

ویژگی برجسته این گروه، ایجاد لغزش و جلوگیری از بلوکه شدن می باشد که از چسبندگی محصول جلوگیری می کند.(در فرآیند کلندرینگ ، محصول که طاقه پیچ می شوند،در صورت عدم لغزش بین لایه ها از هم باز نخواهند شد.)   این مواد در بسیاری از پلاستیک‌ها قابل استفاده هستند.

 

 

روان کننده بر پایه هیدورکربن

روان کننده هیدروکربنی غیرقطبی و بدون رنگ است . مشخصات این روان کننده ها به وزن ملوکولی و میزان انشعابات زنجیره پلیمر بستگی دارد.

روغن پارافین

پارافین های مصنوعی

پارافین های طبیعی

واکس های پلی اتیلن  با چگالی کم یا زیاد

واکس های پلی پروپیلن

 

روان کننده بر پایه الکل چرب

این روان کننده قطبی بود و  افزون بر ویژگی روان کنندگی به پایداری آمیزه نیز کمک می کنند.

ستیل الکل

استریل الکل

مخلوط ستیل و استیریل الکل

 

 

کتن‌ها

کتن ها، سطح پلاستیک های قطبی را فعال می گردانند.

دی استریل کتن

 

 

خاصیت روان کننده در پلاستیک

برخی روان کننده ها از جمله آمید واکس های دارای هر دو خاصیت روان کنندگی داخلی و خارجی هستند و می توانند یک آنتی بلاک مناسب برای محصولات پلیمری باشند آنتی بلاک خاصیتی است که در محصولات مختلف به خصوص فیلم و ورق مهم می باشد.