آکریلیک چیست؟ |کاربردها و نکات مهم

پلی متیل متاآکریلات یا PMMA یکی از زیبا ترین پلاستیک‌های ساخته شده است. این پلاستیک هم از نظر شفافیت و هم از نظر براقیت بی نظیر است. در نتیجه از این پلاستیک بیشتر در کاربردهای دکوراتیو از جمله تولید ورق پلکسی جهت کاربرد تبلیغاتی، تولید شیشه پلاستیکی، آینه پلاستیکی، بسته بندی شفاف و کاربردهای آرایشی و موارد دیگر استفاده می‌شود.

 

 

 

 

 

پلاستیک آکریلیک چیست؟

 

پلیمرهای آکریلیکی دسته ای گسترده از پلیمرها هستند که عمدتا از آکریلیک اسید (CH2=CCO2H) و متااکریلیک اسید CH2=C[CH3]CO2H سنتر شده اند. استرهای آکریلیک اسید که به عنوان رزین پلی آکریلات نیز شناخته می‌شوند نقش مهمی در صنعت رنگ داشته و به عنوان رزین پایه رنگ استفاده گسترده ای دارند.  استر متاآکریلات که با نام متیل متاآکریلات نیز شناخته می‌شود با نام PMMA شناخته شده  و به عنوان یک پلاستیک شفاف و شکیل کاربردهای مختلفی از جمله تولید ورق دکوری، آینده، میله و تیوپ دارند.  پلیمرهای آکریلیکی  و مشتقات آنها در صنایع دیگر از جمله کمک فرآیندها و اصلاح کننده‌های ضربه صنایع پلاستیک از جمله PVC  دارند. کاربرد پلیمر آکریلیکی  محدود به پلاستیک و رنگ نمی‌شود و در کاربردهای بسیاری دیگری از جمله روغن‌ها و روان کننده‌های صنعتی مورد استفاده است.

سیانوآکریلات و آکریل آمید از دیگر پلیمرهای بر پایه آکریلیکی هستند که در کاربردهای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ویژگی مهم پلی متیل متاکریلات

دانسیته آن در در حدوده 1.2 است.

دمای انتقال شیشه ای آن بسته به نوع گرید از 85 تا 165 درجه سانتی گراد است.

مقاومت ضربه بیشتر از شیشه و پلی استایرن و کمتر از پلی کربنات

خواص نوری خوب و مقاومت در برابر نور UV

بهداشتی بودن و سازگاری با بدن انسان

 

ورق‌های پلی متیل متاکریلات از شیشه نرم تر بوده و مقاومت کمتری در برابر خراش دارند در نتیجه برای کاربرد به عنوان شیشه سخت نیاز است تا مواد ضد خش روی آن پوشش داده شود.  از دیگر نقاط ضعف PMMA مقاومت حرارتی پایین، پایداری شیمیایی پایین و مقاومت کم  در برابر سایش است که با افزودنی‌های پلیمری و کوپلیمر شدن آن بهبود خواهد یافت.

روش‌های مختلفی برای بهبود خواص پلی متیل متاکریلات وجود داردو به طور مثال از کومونومر متااکریلیک اسید به منظور افزایش دمای انتقال شیشه ای استفاده شده و از کومونومر بوتیل آکریلات به منظور افزایش مقاومت ضربه استفاده می‌شود. همچنین استفاده از نرم کننده‌ها به منظور کاهش دمای انتقال شیشه در کاربردهای نرم نیز رایج است.

تولید پلی متیل متاکریلات

پلی متیل متاکریلات یا PMMAز پلیمر شدن رادیکالی متیل متاکریلات قابل تولید است. با این حال امروزه و در مقایس صنعتی PMMA  از پروپیلن و طی چند مرحله واکنش سنتز می‌شود.

 

متیل متاکریلات یا MMA

متیل متاکریلات یه مایع بی رنگ با بوی آکریلیک یا رایحه میوه ای است که برای تولید پلیمری PMMA  مورد استفاده قرار می‌گیرد. مونومر متیل متاکریلات با بسیاری از مونومرهای دیگر قابل کوپلیمر شدن به منظور افزایش خواص و تولید محصولات جدید است. پلی متیل متاکریلات بعد از پلیمر شدن به روش اکستروژن یا کست (ریختگری) قابل تولید است. متیل متاکریلات در تولید چسب، رنگ، پوشش، پلاستیک و همچنین تولید قطعات مختلف در صنعت پزشکی کاربرد گسترده ای دارد. مونومر MMA  با آب تا حدی قابل اختلاط بوده و در حلال‌های آلی حل می‌شود.

از دیگر کاربردهای متیل متاکریلات تولید MBS  یا پلی متیل متاکریلات استایرن است که هم به صورت خالص در تولید قطعات مختلف و هم به صورت افزودنی در صنایع پی وی سی کاربرد دارد.

روش‌های تولید قطعه از پلی متیل متاکریلات

پلی متیل متاکریلات سازگاری خوبی با بافت انسان دارد و در بسیاری از کاربردهای پزشکی و زیبایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.  از آکریلیک برای تولید لنز تماسی، چسباندن ایمپلت و بازسازی استخوان، به عنوان پرکننده در کاربردهای زیبایی و... استفاده می‌شود. در دندان پزشکی نیز به علت سازگاری بالای PMMA  از این پلیمر به منظور ساخت پروتز، دندان مصنوعی و وسایل ارتودنسی استفاده می‌شود. آکریلیک کاربردهای بسیار دیگری در هنر  و صنعت مد دارد. تولید کفش با زیره سخت و شفاف از کاربردهای این پلاستیک شگفت انگیز است. پلی متیل متاآکریلات در سال‌های گذشته برای تولید بدنه شفاف انواع ابزارآلات موسیقی استفاده شده است.

 

راد آکریلیک (Acrylic Rods) نوعی متریال پر کاربرد و با زیبایی بی نظیر است که در هر مکان مورد استفاده قرار گیرد سبب افزایش زیبایی بصری آن خواهد شد. میله یا راد آکریلیک در سال‌های اخیر برای طراحی سقف، ستون، نرده و موارد مشابه استفاده شده است. یکی از کاربردهای موفق راد آکریلیک استفاده از آن در طراحی فروشگاه و ویترین محصول است.

 

شیشه آکریلیک

شیشه آکریلیک از شفافیت بالایی برخوردار بوده و وزن سبک تری از شیشه دارد. همچنین مقاومت آن در برابر شکستن بالا بوده و از نظر ایمنی برای گلخانه و یا کلبه مورد استفاده در باغ بهتر است. شیشه آکریلیک می‌تواند با مواد UV  پوشش داده شده باشد و میزان ورود نور UV  را کنترل کند.

از جمله مزایای شیشه آکریلیک می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد.

مقاومت آب و هوایی و UV  بالا

مقاومت در برابر شکسته ( 10 برابر بیشتر از شیشه)

قیمت اقتصادی و شفافیت خوب

ورق آینه ای آکریلیک (Acrylic mirror sheet)، از زیبایی بی نظیری برخوردار است و کاربرد بسیاری دارد. ورق آینه آکریلیک برای دکورسایون داخلی، ویترین فروش، ایجاد جلوه بصری برای محصولات، طراحی فروشگاه، کاربرد صنعتی و غذایی و مواد مشابه دیگر کاربرد دارد. آینه آکریلیک مقاوم در برابر شکستن است و سبک است. کاربرد دیگر آینه آکریلیک که که موفق عمل کرده نیز در طراحی باغچه، باغ، ویلا، رستوران و موارد مشابه بوده است.

آینه آکریلیک ارائه شده توسط پلینو مقاومت 17 برابر بیشتر و شیشه داشته و پوشش سخت محافظت شده است. آینه آکریلیک پلینو در برابر خراش مقاوم بوده و نیاز طراحان و مهندسان ساخت و ساز را به خوبی برآورده می‌کند. تیم پلینو با سابقه 10 ساله در صنعت پلیمر و با داشتن تیم متخصص امان تامین انواع متریال آکریلیک را برای شما فراهم نموده است.

 

نکات مهم در استفاده از آینه آکریلیک:

آینه آکریلیک در متراژ بالا ممکن است اعوجاج بصری شود، در نتیجه حتما باید توسط متخصص طراحی آکریلیک بررسی شود. همچنین این آینه‌ها نیز مانند آینه معمولی سبب تشدید پرتو نوری شده و باید به شکلی نصب شود که سبب ایجاد نقاط گرمایی نشود.

 

قبل از اقدام به نصب آینه آکریلیک در متراژ بالا، توصیه می‌شود که نمونه اولیه از سازه مورد نظر شبیه سازی شده و سپس اقدام به نصب آن کرد.

در صورت که نیاز به آینه‌هایی با مقاومت ضربه بالاتری دارید، می‌تواند از آینه پلی کربنات استفاده نمایید.

 

 

دیسک آکریلیک

دیسک آکریلیک از دیگر کاربردهای آکریلیک است که در طراحی و ساخت ویترین کاربرد دارد. دیسک آکریلیک به صورت دایره ای و مربع موجود می‌شود. ضخامت این محصول از آکریلیک در محدوده 3 تا 5 میلی متر است.

 

یکی از کاربردهایی که در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است استفاده از پودر آکریلیک برای پوشش ناخن است که به نام مواد کاشت ناخن شناخته می‌شود.

فرایندهای متداول برای تولید قطعه از PMMA  عمدتا تزریق پلاستیک، اکستروژن و روش کستینگ می‌باشد. پلی متیل متاکریلات جریان پذیری ضعیفی داشته و به همین دلیل به فشار تزریق بالایی نیاز دارد. همچنین اکستروژن‌هایی با نسبت L/D  20 تا 30 برای تولید انواع تیپوپ و راد آکریلیک مورد استفاده قرار می‌گیرند. پلی متیل متاکریلات برای چاپ سه بعدی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. دمای ذوب آن در فرآیند تولید در محدوده 200 تا 250 درجه سانتی گراد است.

 

آلیاژ پلی متیل متاکریلات با پلی کربنات

پلی کربنات و PMMA  دو پلیمری هستند که از میزان شفافیت و سختی بالایی برخوردار بوده و می‌توانند با شیشه جایگزین شوند.  آلیاژ PC/PMMA  می‌تواند آمیزه ای از خواص دو پلاستیک باشد به میزان شفافیت بالایی نسبت به پلی کربنات و مقاومت ضربه بالاتری نسبت به PMMA  داشته باشد.

 

بازیافت پلی متیل کریلات

پلاستیک PMMA  از دسته پلاستیک‌های مهندسی و گران قیمت است در نتیجه بازیافت آن از اهمیت بالایی برخوردار است. پلی متیل متاکریلات از جمله پلیمرهایی است که بازیافت شیمیایی آن و تبدیل آن به مونومر سازنده امکان پذیر می‌باشد.

 

پلی متیل متاکریلات در صنایع آرایشی و بهداشتی

پلی متیل متاکریلات بهداشتی توسط برندهایی چون Luxon،   sekisui plastics، daito kasei kogyo، kobo products  تولید می‌شود. پلی متیل کریلات بهداشتی به عنوان تشکیل دهنده فیلم یا film-forming agent  در محصولات آرایشی از جمله محصولات مراقبت پوست استفاده می‌شود. پلی متیل متاکریلات در محصولاتی چون سایه و ریمیل، کاشت ناخن، استفاده در محصولات مراقبت پوست برای ایجاد حس پوست مخملی و ... استفاده می‌شود. پلی متیل متاکریلات بهداشتی دارای تاییده FDA  بوده و برای سلامت انسان مضر نیست. باید توجه داشت که اندازه ذرات پلی متیل متاکریلات برای کاربردهای مختلف، متفاوت است.